Podstawy rankingu UEFA
Ranking UEFA jako taki można podzielić na dwie kategorie:
-
ranking krajowy
-
ranking klubowy
Ten drugi jest mniej interesujący. Hierarchizuje się w nim wszystkie kluby, które brały udział w zmaganiach europejskich pucharów w ostatnich 5 sezonach. Nie ma w nim znaczenia, czy grały w eliminacjach Ligi Mistrzów czy może w samej Lidze Mistrzów. Każde zwycięstwo poprawia sytuację klubu w tym zestawieniu, co największe znaczenie ma przy wszelakich losowaniach. Im wyższa pozycja w takim rankingu, tym lepszy koszyk lub lepsze rozstawienie.
Zdecydowanie bardziej emocjonujący jest krajowy ranking UEFA. Poszczególne federacje państwowe (np. Polska, Chorwacja, Szwajcaria, Izrael, Szkocja itd.) poprzez występy swoich zespołów wspólnie zbierają punkty, które mają wpływ na współczynnik UEFA wyrażany liczbowo. To nic innego jak siła konkretnej federacji w Europie. Im mocniejszy dany kraj, tym więcej ma drużyn w europejskich pucharach. Dodatkowo jego zespoły startują w lepszych rozgrywkach i od późniejszej rundy kwalifikacyjnej. Dobrym przykładem jest Polska. Aktualnie z naszego kraju w Europie grają cztery polskie drużyny - jedna w eliminacjach do Ligi Mistrzów, jedna w eliminacjach do Ligi Europy (zdobywca Pucharu Polski), a dwie w eliminacjach Ligi Konferencji. Polska walczy o awans w zestawieniu po to, aby znaleźć się w pierwszej piętnastce. To spowoduje, że w Europie polskie drużyny będą grać następująco: dwie w el. LM, jedna w el. LE, dwie w el. Ligi Konferencji.
Jak zmieniał się ranking w ostatnich latach?
Zastanawiając się nad tym, jak wygląda ranking UEFA, trzeba pamiętać, że nie jest on zabetonowany. Można powiedzieć, że "żyje" i ciągle się zmienia. Nie zawsze jest oczywiście tak, że poszczególne federacje rotują się jak w losowaniu Totolotka, ale kraje notują raz lepsze, a raz gorsze edycje w pucharach. To oznacza, że cały czas są we wzajemnym pościgu, jedne gonią, a inne uciekają, by potem samemu ścigać. Ranking UEFA ma jednak jedno miejsce faktycznie zabetonowane - to czołówka.
Od lat miejsce zajmują tam: Anglia, Włochy, Hiszpania, Niemcy i Francja. Obecnie w takiej właśnie kolejności prezentuje się czołowa piątka, tworząca słynne top 5 w Europie. Rzecz jasna między tymi krajami dochodziło do drobnych rotacji. Kiedy prime time przeżywały Real Madryt i Barcelona, pierwsza była Hiszpania, którą ścigała Anglia. Niemcy i Włochy walczyły o miejsce na podium, lecz ostatnio to Italia stała się w teorii drugą siłą Starego Kontynentu. Nie zmienia się jedynie Francja, cały czas na piątym miejscu, bez większych perspektyw na awans. Co więcej, musi ona uważać... by tej lokaty nie stracić, bo Holandia czy Portugalia mają chrapkę na podźwignięcie się w zestawieniu. Kilka lat temu wysoko była jeszcze Rosja, lecz obecnie jest zawieszona w strukturach UEFA. W każdym sezonie od momentu napaści na Ukrainę dostaje jednak stałe 4,333 punktu, mimo braku gry na arenie międzynarodowej.
To, jak wygląda ranking UEFA obecnie lub jak wyglądał ranking UEFA w poprzednich latach, można sprawdzić na oficjalnej stronie europejskiej federacji piłkarskiej. Ligi, które oscylują na granicy top 10, zazwyczaj są podobne, choć należy na przykład zwrócić uwagę na progres, który zaliczyli nasi południowi sąsiedzi Czesi. W edycji 2020/21 byli na 17. miejscu, a obecnie są w czołowej dziesiątce! Mocno do przodu poszła także Grecja, która przesunęła się z granicy drugiej dziesiątki, do granicy pierwszej. Duży regres notuje natomiast Ukraina, która jeszcze kilka lat temu miała perspektywy na wskoczenie do top 10, zaś obecnie nurkuje, jest na 23. lokacie i co sezon radzi sobie słabiej. Wpływ ma na to oczywiście wojna na jej terytorium.
Jak radzą sobie Polacy
Na to, aby jakieś polskie drużyny z Ekstraklasy notowały bezpośredni awans do fazy ligowej któregoś pucharu, trzeba będzie jeszcze poczekać. Możliwe jest jednak, że Biało-czerwoni już wkrótce trafią do top 15 w Europie, dzięki czemu zwiększy się ich liczba w eliminacjach. Na ten moment są to cztery zespoły, a może być pięć, z naciskiem na to, że dwie wystartują w kwalifikacjach do Champions League. Zbawieniem dla Polski okazały się rozgrywki Ligi Konferencji. Turniej trzeciej kategorii jest trochę gorzej punktowany niż Liga Europy czy już w ogóle Liga Mistrzów, ale... jest. I zawsze są to jakieś punkty za udział drużyny w zmaganiach na międzynarodowych salonach. W znacznej mierze to dzięki zmaganiom wewnątrz Ligi Konferencji Polska rozpoczęła marsz w górę rankingu krajowego UEFA, bo bez tego byłoby to raczej niemożliwe. Najpierw Lech Poznań, a potem Legia Warszawa i Jagiellonia Białystok dotarły do fazy pucharowej Ligi Konferencji, gdzie próbują namieszać tak mocno, jak tylko się da!
Polska zajmuje 17. miejsce w rankingu UEFA i chce być dwie lokaty wyżej. Przed nią jest Szwajcaria, a dalej Dania, Szkocja i Austria. Ściga ją Izrael, Cypr i Chorwacja. W każdym tygodniu sytuacja może zmieniać się dynamicznie, ale istnieją spore szanse na to, że w najbliższym czasie Biało-czerwoni podniosą się w zestawieniu. To byłaby duża rzecz. Miejsce Polaków w rankingu prezentowało się następująco w poszczególnych sezonach:
-
2023/24 - 21. miejsce
-
2022/23 - 24. miejsce
-
2021/22 - 28. miejsce
-
2020/21 - 30. miejsce
-
2019/20 - 29. miejsce
-
2018/19 - 25. miejsce
-
2017/18 - 21. miejsce
-
2016/17 - 20. miejsce
-
2015/16 - 18. miejsce
-
2014/15 - 19. miejsce
-
2013/14 - 21. miejsce
-
2012/13 - 21. miejsce
-
2011/12 - 20. miejsce
-
2010/11 - 24. miejsce
Gołym okiem widać więc, że obecne realia mogą być dla polskiego futbolu przełomowe. Należy pamiętać też, że bieżący ranking UEFA to nie tylko Jagiellonia Białystok i Legia Warszawa, ale też większe czy mniejsze cegiełki, które w poprzednich latach dorzucały inne polskie kluby, jak Raków Częstochowa, Lech Poznań, a nawet pierwszoligowa Wisła Kraków. Zmagania Ligi Konferencji nie są najbardziej prestiżowe, ale na pewno pomogą Polsce ugruntować swoją pozycję na Starym Kontynencie.
